Het fenomeen “verjaardagen” wordt per land weer heel anders aangevlogen en er zijn interessante verschillen te zien tussen diverse landen en culturen. Zo wordt leeftijd bijvoorbeeld heel anders berekend in landen als China en Zuid-Korea. En heb je weleens gehoord van de Gouden verjaardag? In dit artikel kom je meer te weten over hoe verjaardagen wereldwijd worden gevierd. Ook leggen we wat grappige verjaardagsweetjes aan je voor. Benieuwd? Lees dan zeker verder!
Waar komt het vieren van verjaardagen vandaag?
Het vieren van verjaardagen is vandaag de dag één van de gewoonste zaken van de wereld, maar wie is hier ooit eigenlijk mee begonnen? En hoe zijn de gebruiken van het vieren van verjaardagen geëvalueerd door de jaren heen?
Het begon allemaal ver voor de christelijke jaartelling in het oude Egypte. Farao’s die in het oude Egypte aan het hoofd van de samenleving stonden werden zo speciaal bevonden dat er jaarlijks een jubileum moest worden gevierd. Ze werden gezien als een symbool van welvaart en macht en moesten daarom tijdens hun jubileum op feestelijke wijze worden geëerd. Echter, de speciale jubileum-viering werd voor lange tijd niet gedeeld met het “gewone” volk. De jubileumvieringen van Farao’s werden altijd exclusief gehouden en klonken niet door tot de rest van het volk.
In het oude Rome werden ook verjaardagen gevierd. Net zoals bij de farao’s werden enkel verjaardagen van de rijken en de machtigen gevierd en leefde het concept van verjaardagen niet bij de lagere klassen van de samenleving. Omdat er destijds nauwelijks officiële gegevens waren over geboortedata, was het voor veel mensen ook onduidelijk op welke datum ze eigenlijk geboren waren. Dat maakt het vieren van een verjaardag natuurlijk ook een stuk lastiger.
In het oude Rome gingen verjaardagsvieringen niet alleen maar over het jubileum van de jarige. Ook het demonstreren van macht en van geloof waren belangrijke onderdelen van verjaardagen. Zo werden beschermgeesten opgeroepen om de jarige te eren en brachten bezoekers geschenken voor zowel de jarige als voor de beschermgeesten met zich mee.
De ontwikkeling van verjaardagen
Door de jaren heen is het vieren van verjaardagen steeds populairder geworden. Waar de verjaardagsvieringen eerste enkel waren weggelegd voor aristocraten, begonnen andere klassen tijdens de Middeleeuwen ook hun verjaardagen te voeren.
In het christelijk geloof werden naamdagen belangrijker bevonden dan verjaardagen. Je naamdag valt op de overlijdensdatum van de heilige waar je naar bent vernoemd. Ben je bijvoorbeeld naar Sint-Nicolaas vernoemd, dan vier je je naamdag op 6 december. Het kwam ook voor dat je was vernoemd naar twee heiligen die dezelfde naam droegen. In dat geval vierde je de naamdag die het dichtst bij je geboortedag lag. Als je niet was vernoemd naar een heilige, dan vierde je je naamdag op Allerheiligen wat op 1 november valt. Echter, in de Grieks-orthodoxe kerk valt Allerheiligen niet op 1 november, maar juist op de dag na Pinksteren.
Tegenwoordig worden naamdagen niet veel meer gevierd in Nederland. Enkel in een paar plaatsen in Limburg wordt deze traditie nog in stand gehouden.
Met de Franse Revolutie aan het einde van de 18de eeuw kwam het besef dat alle mensen gelijk zijn en dat gegevens van elke inwoner van het land moesten worden vastgelegd. Vanaf dit moment werden ook geboortedatums van de armere mensen in de bevolking geregistreerd. Bovendien werden de meeste gebieden een stuk welvarender, waardoor het voor veel mensen opeens mogelijk werd om van hun verjaardag ook echt een viering te maken. Hoewel natuurlijk niet iedereen welvarend genoeg was om een verjaardag te vieren, is de traditie van het vieren van verjaardagen toch doorgezet en vieren we het vandaag de dag nog steeds.
Het is zelfs zo dat we vandaag de dag onwijs uitpakken met onze verjaardagen. Het geven van cadeautjes hoort daar tegenwoordig bij. Wat cadeautjes betreft, kunnen de verschillende cadeautjes onwijs uiteen lopen. Geef bijvoorbeeld een lekkere fles wijn, draadloze oplader of een screenprotector iPhone 12 cadeau.
Leuke weetjes over verjaardagen
Verjaardagstaarten
Wist je dat het hebben van een verjaardagstaart niet altijd zo vanzelfsprekend was als tegenwoordig? Verjaardagstaarten waren vroeger namelijk ontzettend duur en daarom enkel betaalbaar voor de rijkere mensen in de samenleving. Tijdens de Industriële Revolutie in de 18de eeuw kwam hier echter verandering in. Vanwege verbeterde industrie konden er opeens op grote schaal goedkoop taartjes worden geproduceerd, waardoor verjaardagstaarten betaalbaarder werden en het voor meer mensen mogelijk werd op een taart te kopen voor een verjaardagsviering.
Kaarsjes op de taart
Wist je dat de traditie van het aantal kaarsjes op de taart per leeftijd uit Duitsland afkomstig is? In de 17de eeuw begonnen mensen in Duitsland met Kinderfeste. Voor de verjaardag van hun kinderen regelden ze dan een taart met kaarsjes erop. Tegenwoordig doen we precies zoveel kaarsjes op de taart als hoe oud we worden, maar dat was vroeger niet zo. Tijdens een Kinderfeste deden de Duitsers namelijk één extra kaars op de taart om de hoop op een volgend jaar te symboliseren.
Verschillen in leeftijdsbepaling
Wist je dat er verschillen bestaan in de bepaling van leeftijden? In veel landen, waaronder Nederland, krijg je op je verjaardag als leeftijd het getal in jaren wat je inmiddels hebt geleefd. Baby’s die één jaar bestaan krijgen daarom de leeftijd van 1 jaar op hun eerste verjaardag. Echter, dit is niet overal ter wereld hetzelfde. In China ben je bijvoorbeeld bij je geboorte al 1 jaar en vier je na een jaar dat je 2 bent geworden.
In een land als Zuid-Korea wordt dit systeem ook gebruikt, maar is er nog iets opmerkelijks aan de leeftijdsbepaling in dit land te benoemen. In Zuid-Korea mag je namelijk een jaar bij je leeftijd optellen op 1 januari, zelfs al ben je op een datum verderop in het jaar pas jarig. Op je verjaardag vier je dus niet dat je een jaar ouder bent geworden, maar vier je dat je ooit op die datum bent geboren. Door dit systeem is het bijvoorbeeld mogelijk dat je in Nederlandse leeftijdsbepaling 2 jaar jonger bent dan in de Zuid-Koreaanse leeftijdsbepaling.
De Gouden verjaardag
Wist je dat je in de eerste 31 jaar van je leven een keer een Gouden verjaardag mag vieren? Je gouden verjaardag valt op de verjaardag waarop je nieuwe leeftijd overeenkomt met je geboortedatum. Ben je bijvoorbeeld op 18 januari jarig, dan mag je op je 18de verjaardag je gouden verjaardag vieren. De enige mensen die geen Gouden verjaardag kunnen vieren zijn mensen die zijn geboren op 29 februari. Op hun 29ste verjaardag is er namelijk geen 29 februari, omdat dat jaar geen schrikkeljaar kan zijn.
Het ontstaan van “Happy Birthday”
Wist je dat het bekende verjaardagsliedje “Happy Birthday” in eerste instantie helemaal niet als verjaardagsliedje is geschreven? De zusjes Mildred en Patty Hill hebben het liedje in 1893 geschreven onder de titel “Good morning to all”. De zusjes Hill waren beide kleuterjuf en hadden een liedje nodig om met hun kinderen te zingen in de ochtend. Aan het begin van de 20ste eeuw werd het stuk opnieuw uitgebracht met aangepaste tekst en heeft het de wereld veroverd.
Verjaardagen in verschillende landen
In Nederland hebben we verschillende tradities als het gaat om verjaardagsvieringen. Visite wordt thuis uitgenodigd en gaat in een kringetje in de woonkamer op een stoel zitten. Eerst wordt er koffie en taart aangeboden en later komt er vaak een schaal met plakjes worst en blokjes kaas langs. Ook feliciteren we elkaar allemaal met de verjaardag van de jarige.
In andere landen gaan verjaardagsvieringen er heel anders aan toe. Iedere land en iedere cultuur heeft weer zijn eigen tradities en gebruiken. Hieronder lichten we graag een paar opvallende tradities uit.
Ierland
In Ierland krijgt je als je jarig bent natuurlijk cadeautje, een verjaardagstaart en wordt er een feestje gevierd, maar er wordt ook nog iets anders gedaan. In Ierland is het namelijk traditie om de jarige aan zijn of haar voeten op te tillen en met zijn of haar hoofd zachtjes tegen de grond aan te tikken. Volgens Ierse traditie brengt deze handeling geluk voor de jarige. Daarnaast bestaat in Ierland de traditie dat je op je 21ste verjaardag een sleutel van het ouderlijk huis ontvangt als je op dat moment nog thuis woont.
Latijns-Amerika
In Midden- en Zuid-Amerika wordt en tijdens verjaardagen gebruik gemaakt van een piñata. Een piñata is een papier-maché-figuur die helemaal is gevuld met snoepjes. Traditioneel heeft een piñata de vorm van een ezel, maar soms worden piñata’s ook in andere vormen gemaakt. De bedoeling van deze verjaardagstraditie is dat de piñata aan een boom wordt gehangen en dat de jarige geblinddoekt probeert om de piñata stuk te slaan met een honkbalknuppel. Als het de jarige eenmaal is gelukt, vallen de snoepjes uit de piñata op de grond en mogen alle gasten ervan snoepen.
Zweden
In Zweden wordt de nationale vlag op verjaardagen uit het raam gehangen. Je kunt op afstand dus altijd precies zien of iemand in een huishouden jarig is. Een andere opvallende traditie in Zweden is dat de jarige ‘s ochtends wanneer hij of zij wakker wordt direct verjaardagscadeautjes krijgt. Soms worden de verjaardagscadeautjes zelf ‘s nachts onder het bed van de jarige verstopt.
China
Naast de afwijkende leeftijdsbepaling in China zijn er nog meer verschillen met onze Nederlandse verjaardagstradities te benoemen. Zo krijgen Chinezen traditioneel gezien geen verjaardagstaart, maar worden er lange eiernoedels aan de jarige job geserveerd. De extra lange noedels symboliseren een extra lang leven.
Oostenrijk
Misschien heb je weleens gehoord dat het ongeluk brengt om iemand voor zijn of haar verjaardag al te feliciteren. Daar trekken de Oostenrijkers zich echter niets van aan. In Oostenrijk is het namelijk traditie om iemand de avond voor zijn of haar verjaardag alvast te feliciteren. De Oostenrijkers blijken dus niet zo bijgelovig.
Brazilië en Jamaica
In Brazilië en Jamaica wordt de verjaardag vooral beschouwd als het moment dat je veroudert. Om het ouderdom van de jarige af te stoffen, wordt hij of zij traditioneel met bloem bekogeld. Voor de mensen die mogen gooien met bloem is dit natuurlijk heel erg leuk, maar waarschijnlijk is de jarige hier niet zo blij mee.
