Veel mannen krijgen last van gewichtstoename op latere leeftijd. Deze lichamelijke verandering kan verschillende oorzaken hebben, waaronder de afname van het testosterongehalte. In dit artikel gaan we verder in op de relatie tussen testosteron tekort en gewichtstoename bij oudere mannen. Hoe heeft het een impact op het ander?
Testosteron bij mannen
Testosteron is een geslachtshormoon dat in grotere hoeveelheden voorkomt bij mannen dan bij vrouwen. Het heeft verschillende effecten op het lichaam, waaronder het reguleren van de lichaamssamenstelling. Bij jonge mannen speelt testosteron een belangrijke rol bij het behouden van spiermassa en het verminderen van lichaamsvet. Dit hormoon stimuleert de groei van spieren en helpt bij het handhaven van een gezond vetpercentage.
Naarmate mannen ouder worden, neemt de natuurlijke productie van testosteron af. Dit proces staat bekend als de andropauze, het mannelijke equivalent van de menopauze. Met de afname van testosteronniveaus ervaren veel mannen veranderingen in hun lichaamssamenstelling. Ze merken vaak een toename van lichaamsvet en een afname van spiermassa op.
Gewichtstoename bij oudere mannen en testosteron tekort
Gewichtstoename bij oudere mannen kan gedeeltelijk worden toegeschreven aan een afname van de testosteronspiegel. Er zijn verschillende manieren waarop testosterontekort bijdraagt aan gewichtstoename:
1. Verminderde spiermassa: Testosteron stimuleert de groei en het behoud van spiermassa. Wanneer de testosteronspiegel daalt, kan dit leiden tot verlies van spierweefsel. Spierweefsel verbruikt meer energie dan vetweefsel, dus een afname van spiermassa kan leiden tot een vertraagd metabolisme en gewichtstoename.
2. Verhoogde vetopslag: Testosteron heeft invloed op de verdeling van lichaamsvet. Bij een laag testosteronniveau hebben mannen de neiging om meer vet op te slaan, vooral rond de buikstreek. Dit type vet, bekend als visceraal vet, is geassocieerd met een verhoogd risico op verschillende gezondheidsproblemen, waaronder diabetes en hartziekten.
3. Veranderingen in eetlust en energieniveau: Testosteron heeft ook invloed op de hormonale regulatie van de eetlust en het energieniveau. Mannen met een laag testosteronniveau kunnen veranderingen in hun eetgewoonten ervaren, waaronder meer trek in voedingsmiddelen met een hoog caloriegehalte. Bovendien kunnen ze zich minder energiek voelen en minder geneigd zijn om actief te zijn, wat kan bijdragen aan gewichtstoename.
4. Insulineresistentie: Onderzoek heeft aangetoond dat een laag testosterongehalte geassocieerd kan zijn met insulineresistentie, wat kan leiden tot een verstoorde bloedsuikerspiegel en de opslag van overtollig vet.
Testosterongehalte testen
Om erachter te komen of je wellicht een tekort aan testosteron hebt, kun je dit op verschillende manieren laten testen. Zo zijn er verschillende online tests die door middel van een vragenlijst een indicatie kunnen geven van jouw testosterongehalte. Daarnaast kun je altijd terecht bij je huisarts voor een accurate test. Deze test zal worden uitgevoerd door middel van een bloedtest.
Behandeling van testosterontekort en gewichtsbeheersing
Geeft de uitslag van jouw test aan dat je een testosterontekort hebt? Dan zijn er een aantal maatregelen die je kunt nemen.
1. Testosteronvervangingstherapie (TRT): Dit is de meest directe manier om testosteronspiegels te verhogen. TRT omvat het toedienen van testosteron via injecties, gels, pleisters of implantaten. Het kan helpen bij het verhogen van spiermassa, het verminderen van lichaamsvet en het verbeteren van de algehele energie en stemming voor mannen op latere leeftijd.
2. Dieet en lichaamsbeweging: Een gezonde levensstijl blijft cruciaal voor gewichtsbeheersing. Oudere mannen kunnen profiteren van een uitgebalanceerd dieet en regelmatige lichaamsbeweging. Krachttraining kan bijzonder nuttig zijn om spiermassa te behouden en het metabolisme te stimuleren.
3. Slaap en stressmanagement: Voldoende slaap en effectief stressmanagement kunnen de hormonale balans verbeteren en bijdragen aan gewichtsbeheersing. Chronisch slaapgebrek en overmatige stress kunnen beide de testosteronspiegel verlagen.
4. Medicamenteuze behandeling: In sommige gevallen kan medicamenteuze behandeling worden overwogen, vooral als er onderliggende aandoeningen zijn die de testosteronspiegel beïnvloeden. Dit moet altijd worden besproken met een gekwalificeerde arts.
De relatie tussen testosterontekort en gewichtstoename bij oudere mannen is complex en wordt beïnvloed door verschillende factoren. Hoewel een afname van de testosteronspiegel een rol kan spelen bij gewichtstoename, is het niet de enige factor. Gewichtsbeheersing bij oudere mannen vereist een holistische benadering, waaronder gezonde voeding, lichaamsbeweging, slaap en stressmanagement.
Als een testosterontekort wordt vastgesteld, kan behandeling met testosteronvervangingstherapie (TRT) een effectieve aanvullende optie zijn om spiermassa te vergroten, lichaamsvet te verminderen en de algehele gezondheid te verbeteren. TRT moet echter altijd onder toezicht van een medische professional worden uitgevoerd, omdat het gepaard kan gaan met risico's en bijwerkingen.
Het is belangrijk om te begrijpen dat gewichtstoename bij oudere mannen niet per definitie een gevolg is van een laag testosterongehalte. Er zijn tal van andere factoren die een rol spelen, waaronder veranderingen in het metabolisme, levensstijlkeuzes, voedingspatronen en genetische aanleg. Daarom is het van groot belang om de algehele gezondheid te verbeteren door middel van een geïntegreerde aanpak.
